Twoje oko widzi kolory dzięki fali światła. A jeśli nie jesteś daltonistą, bez problemu powinieneś rozróżniać ponad 250 czystych barw, 17 tysięcy (!) barw mieszanych, 300 odcieni szarości (whaat?!) i ponad 5 milionów (!) odcieni barwnych. Sporo, prawda? 

Jak widzimy kolory?

To wszystko dzięki znienawidzonej przeze mnie fizyce – długości, częstotliwości światła odbijanego, emitowanego lub przepuszczanego przez przedmioty… Potem fala światła idzie to do czopków, które znajdują się w naszym oku. Z kolei tam, układ nerwowy porównuje „widziany kolor” do tego „zapisanego” w czopkach.

To też nie wygląda tak, że kubek emituje niebieskie światło (na potrzeby wpisu zamieniłam turkusowy na niebieski). Fale padające na niego – zielona i czerwona – zostają pochłonięte, natomiast niebieska – odbija się. Dzięki czemu, nasz mózg dostaje informację, że poranną kawę pijemy z niebieskiego kubka.

Koło barw, kolory podstawowe i dopełniające się

Pewnie kojarzysz z podstawówki koło barw. Jego zadaniem jest objaśnienie jak mieszają się i powstają barwy. Co ciekawe, nie każdy pamięta, że po przeciwnych stronach koła są barwy dopełniające się (i kontrastowe). Czyli take, które po połączeniu tworzą biel (jeśli połączą się kolory światła), czerń (jeśli połączą się pigmenty) lub szarość.

Z kolei kolory leżące obok siebie, są kolorami harmonijnymi.

W takim razie co z kolorami podstawowymi? Inne są kolory podstawowe światła i inne pigmentów. Stąd niepewność, które z nich są „te prawdziwe” – zielony, niebieski i czerwony czy niebieski, żółty i czerwony.

Atrybuty koloru 

Każdy kolor możesz dokładnie opisać pamiętając o jego trzech atrybutach: odcieniu, walorze i chromatyczności.

Odcień, czyli temperatura.

Ciepłe (od ciepłej zieleni po purpurę) mają w sobie dużo żółci, a chłodne (od różu do zieleni) – błękitu. Temperatura może być dość subiektywną rzeczą. Najłatwiej określić ją poprzez porównanie badanego koloru do innego.

Walor, czyli natężenie.

Ciemny, czyli taki, który zbliża się do czerni, ma mocny walor. A jasny, o słabym walorze, to zbliżający się do białego.

Chromatyczność, czyli czystość.

Kolor, który zbliża się do neutralnej szarości ma niską chromatyczność. Natomiast, taki, który jest wyrazisty ma wysoką chromatyczność.

Kolor… czy barwa?

W języku polskim to synonimy. Ale tak naprawdę, słowo kolor pochodzi z łaciny, a barwa, to przetworzenie słowa farba. Natomiast w poligrafii i malarstwie jest inaczej. Kolor to cecha farby, a barwa to zjawisko psychofizyczne związane ze zdolnością do widzenia.

Pierwsza lekcja plastyki odrobiona. Zobacz kolejną: Psychologia koloru
I kolejną: Jak manipuluje kolor?